Son yıllarda düşen doğurganlık oranları, tüm dünya için bir tehdit haline gelmiş üzere gözüküyor. Bu duruma tahlil arayan bilim insanları ise ufukta parlayan ve beşerler için olan yeni konseptlerin haberlerini çok geçmeden tüm dünya ile paylaşıyor. Merhaba yapay rahimler!
2017 yılında bilim insanları “BioBag” adını verdikleri ve yapay rahim vazifesi gören bir buluşa imza attılar. “Biobag” yavru kuzuları, fareleri yetiştirdi. Şimdilerde ise beşerler için EctoLife isminde yapay bir rahim tesisinden kelam ediliyor. Pekala nedir bu yapay rahim tesisi, ne işe yarıyor ve bu tesiste bizi neler bekliyor, gelin birlikte göz atalım.
İçindekiler
Bilim insanları 2017 yılında BioBag yapay rahim teknolojisiyle 105 ile 120 gün boyunca sekiz cenin kuzu yetiştirmeyi başarmıştı.
2021 yılında ise yapay rahimlerde 11 güne kadar fare embriyoları yetiştirildi.
Bu gelişmeler doğrultusunda da beşerler için ne yapabiliriz diye düşünen bilim insanları, yapay rahim tesisi “EctoLife’ın” ilk adımını attı.
EctoLife, gebe kalmakta zorlanan, rahmi olmayan, hamilelik periyodunun sancılı süreçlerinde zorlanan ya da evlat edinme üzere güçlü ve uğraştırıcı periyotları yaşamak istemeyen beşerler için tasarlanan bir konsept. Bilim insanları bu konseptin vakitle klâsik doğumun yerini alabilecek güce sahip olduğunu ve büyük bir tesir yaratacağını savunuyorlar. Pekala nasıl oluyor da pamuğa ektiğimiz fasulyeler üzere kapsüllerde bebekler yetişiyor?
Tekmesiz ve bulantısız bir hamilelik için kapsüllerde büyüyen bebek fikri geliştirildi.
Yapay rahme düşecek birinci bebek tanesi için gerekli birinci adım elbette tüp bebek yoluyla sağlanan yumurta ve spermin birleşimi. Bu birleşim, canlı ve genetik olarak üstün embriyoların seçilmesine imkan tanıyor. Bu seçilim birebir vakitte embriyoyu yapay rahme yerleştirmeden evvel aileden gelen kalıtsal genetik hastalıkları tanımak ve önlemek, doğum kusurlarını taramak üzere imkanların sağlanacağını varsayıyor.
Bilim insanları, yapay rahme yerleştirilen embriyo sonrasında ideal gebelik koşullarını sıcaklık denetimli, enfeksiyonsuz bir rahim görünümünde olabileceğini de öngörüyor. Yapay bir göbek kordonu ile başlayan süreç, bebeğiniz oksijen ve beslenmesini sağlayabilir, atıklarını uzaklaştırıp bir biyoreaktörden geçirebilir ve bu süreçte enzimlenerek sürekli ve sürdürülebilir taze besin kaynağına dönüştürülebilir. Her şey mükemmel gitmiyor mu?
Kapsüldeki bebeğinizi özlerseniz de bir telefon uzaklıkta olabilecek ebeveyn-bebek bağlantısı hedeflendi.
Yapay rahim konsepti ile bebeğinizi bir kapsüle yerleştiriyorlar, pekala tamam. Ancak bebeğinizi ultrasonda görmek ya da karnınıza attığı tekmeyi hissetmek üzere isteklerinizin de mümkün olduğu bilim insanları tarafından öngörülüyor.
Yapay zekadan sonuna kadar yararlanan bu konsept, bebeğinizi izlemek, duymak ve hissetmek için de çalışmalarına devam ediyor. Yapay rahmin içinde bulunan ve bir sanal gerçeklik kulaklığı ile eşleştirilmiş 360° kameralar bebeklerinizi görmenize ve duymanıza olanak sağlayacak üzere duruyor. Bu kameralar bebeğinizin yaşamsal faaliyetlerinin izlenmesinin yanı sıra bebeğinizin gelişim basamaklarını bir görüntü haline getirmeyi öngörerek bu anları adeta bir reels görüntüsü üzere akıllı telefonlarınızdan izleyebileceğiniz bir tecrübeye dönüştürmeyi hedefliyor.
Bebekler, ebeveynlerinin 2022 çalma listelerini, en çok dinledikleri müzikleri kaçırmasınlar diye de çalışmalar yapıldı.
Yapay rahim konsepti, bebeğinizin gelişimini an an size sunmayı tasarlarken üstte bahsettiğimiz bu kameralar ve hoparlör ile de birçok ses dinletme -anne karnındaki doğal ses gibi- imkanı sunmayı hedefledi. Tahminen de artık bebeğinizi hissetmek için bütün gün eliniz karnınızda gezmenize gerek kalmayacak. İster kendi sesinizi ister elektrik süpürgesi sesini ister Spotify yıllık özetinizi bebeğinize dinletebileceksiniz.
Yapay rahim konsepti, hamilelik periyodunun bütün sancılı süreçlerini yok edip bebeği anne karnı dışında geliştirirken bu hissi yaşamanın doğallığı üzerine de çalışmalar yapmaya devam ediyor. Örneğin, bebeğinizin tekmesini duymak isterseniz dokunsal bir elbise giymeniz tasarlanarak bu hissi yaşayabileceğiniz öngörülüyor. Ya da bebeğiniz doğarken VR gözlükler ile onunla yine dünyaya gelme tecrübesi üzere çok çılgınca fikirler bu konseptin temellerinden birini oluşturuyor.
Artık doğum vakti geldiyse bir tuş ile dünyadayız işte.
Bebeğinizi izlediğiniz, duyduğunuz, hissettiğiniz vakitlerin sonuna gelip kucağınıza almak istiyorsanız.. Bilim insanları, bebeğin gelişimini ve doğum sürecini tamamladıysa bir düğmeye basarak hayata gözlerini açtırabileceklerini öngörüyorlar. Bu fikirler distopik üzere görünse de bir kuzudan farkımızın ne olduğunu düşünmeden edemiyoruz.
Bu akılalmaz teknolojik gelişmenin etik tartışmalarının seslerini ise şimdiden duymaya başladık diyebiliriz. Rahme düşen bir embriyonun anne ile bağ kurması, ondan beslenmesi vb. gereksinimlerini “doğal” olarak karşılaması gerektiğini savunabilirisiniz. Ya da annenin de kendi vücudu, hakları ve istekleri üzerinde kelam sahibi olduğu ve isterse bu teknoloji hayata geçtiğinde deneyebileceği gerçeğini sahiplenebilirsiniz.
- Kaynaklar: New Atlas, Science and Stuff
- Devamını oku